ජැක්සන් නම් මිත්‍යා කතාව…!
අවකාශය නවතම

ජැක්සන් නම් මිත්‍යා කතාව…!

-මහේෂ් හපුගොඩ- මතකද අර කුරුණෑගල මලියදේවේ සිසුවියක් මිය යනකොට අවයව දන් දීලා මේ ලෝකේ දාල ගියා. මම ඒ ගැන සටහනකුත් දැම්මා. මම හිතන්නේ එයා මරණයට සුදානම් වෙලා හිටිය කියල. එහෙම යම් සුදානමක් නැතුව ඒ වගේ…

කළු මුහුද ආශ්‍රිත සංස්කෘතික හැඩතල
අවකාශය නවතම

කළු මුහුද ආශ්‍රිත සංස්කෘතික හැඩතල

එරන්ද මහගමගේ කළු මුහුද කියන්නෙ භූගෝලීය වශයෙන් ඉතා වැදගත් වන ප්‍රදේශයක් වගේම දේශපාලනිකවත් සංස්කෘතිකවත් කළු මුහුද ඉතා වැදගත් වෙනවා. කළු මුහුද රටවල් කිහිපයකින් මායිම් වෙනවා - බල්ගේරියාව, රුමේනියාව - මෙන්ම ජෝර්ජියාව, මෝල්ඩෝවා, රුසියාව, තුර්කිය සහ…

ලංකාවට ඉන්ටනෙට් එන විදිය…!
අවකාශය නවතම

ලංකාවට ඉන්ටනෙට් එන විදිය…!

ලංකාවට ඉන්ටර්නෙට් එන්නෙ කොහොමද කියල දන්නවද? චන්ද්‍රිකා වලින් නම් නෙමෙයි. මුහුදු පතුල දිගේ ඇදපු කේබල් කිහිපයක් මගින් තමයි දූපතක් වෙච්ච ලංකාව ලෝකෙත් එක්ක සම්බන්ධ වෙන්නෙ. මේවට කියන්නෙ Submarine cables (සබ්මැරින් කේබල්) කියලා. මේ කියන්න යන්නෙ…

ලොව ප්‍රමුඛතම ශෘංගාරාත්මක ප්‍රබන්ධ රචිකාවිය – ඇනායිස් නින්
අවකාශය නවතම

ලොව ප්‍රමුඛතම ශෘංගාරාත්මක ප්‍රබන්ධ රචිකාවිය – ඇනායිස් නින්

  -කපිල එම්. ගමගේ- Angela Anaïs Juana Antolina Rosa Edelmira Nin y Culmell හෙවත් අනායිස් නින් (පෙබරවාරි 21, 1903 - ජනවාරි 14, 1977) කියුබන් සම්භවයක් ඇති ප්‍රංශ නවකතාකාරිනියක්.  ප්‍රංශයේ කියුබානු දෙමාපියන්ට දාව උපන් නින්, සංගීත…

‘දැරණියගල එකතුව’ට මොකද වුණේ?
අවකාශය නවතම

‘දැරණියගල එකතුව’ට මොකද වුණේ?

ආචාර්ය ශිරාන් දැරණියගල මහතා සහ එතුමාගේ පියාණන් වූ පී. ඊ. පී. දැරණියගල මහතා ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාව පිළිබඳ සිදුකළ මෙහෙය අනූපමය. එබඳු ලෝක පූජිත ප්‍රාමාණික විද්වතුන් දෙපලක් නොලබන්නට ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රාග් ඓතිහාසික පර්යේෂණයන් තවමත්…

සායනික සටහන් නොවේ…!
අවකාශය නවතම

සායනික සටහන් නොවේ…!

-ඩිල්ශානි චතුරිකා දාබරේ- විවිධ වෘත්තීන්වල නියැළෙන, පතපොත ලියන කතුවරු පසුකාලීනව පූර්ණ වශයෙන් ලිවීම වෙනුවෙන් හෝ, වෘත්තීයත් එක්ක ම සමබරව ලිවීම වෙනුවෙන් කැපවෙන අවස්ථා ලෝක සාහිත්‍යයෙන් වගේ ම ලංකාවේදිත් අපි දකිනවා. ඇන්ටන් චෙකොෆ්, ආතර් කොනන් ඩොයිල්,…

ආදර ප්‍රගීත්ට (4)
අවකාශය නවතම

ආදර ප්‍රගීත්ට (4)

2023-04-09, අද ඔයාගෙ 64 වෙනි උපන්දිනය, ඔයාව අපෙන් උදුරාගෙන ගෙවෙන 13 වෙනි අවුරුද්ද. අනේ ප්‍රගීත් මේ කාලය තුළ කොපමණ දේවල් සිදු වුනාද? ඒ සියලු දේවල් මහමෙර සේ දරාගෙන ඔබ හා දොඩමළු වීමට සිතුවෙමි. පසුගිය අගහරුවාදා…

මැලේසියා රැඳවුම් මධ්‍යස්තාන ගැන කතාවක්..!
අවකාශය නවතම

මැලේසියා රැඳවුම් මධ්‍යස්තාන ගැන කතාවක්..!

-නදීෂා චන්ද්‍රසේන- ජපානයේ රැඳවුම් මධ්‍යස්ථානයකදී ලංකාවේ විශ්මා සඳමාලි වතුර උගුරක්, බෙහෙත් ටිකක්වත් නැතුව අති අමානුෂික ලෙස මිය යන්නට ඉඩහළ වීඩියෝ දර්ශන නැරඹීමෙන් අනතුරුව මෙය ලියා තබන්නට සිතුනා. මම 2013 ඔක්තෝබර් මාසයේ මැලේසියාවට යනවා ඉගෙන ගන්න.…

ජීවිතයෙන් ඈත සිට ජීවිතයේ සියුම් තැන් කොනහන කවියෙකුගෙ ‘මල් පිපෙන හදවත’
අවකාශය නවතම

ජීවිතයෙන් ඈත සිට ජීවිතයේ සියුම් තැන් කොනහන කවියෙකුගෙ ‘මල් පිපෙන හදවත’

-ළහිරු කරුණාරත්න- ‘මට දුරද මල් පිපෙන හදවත’ වසන්ත ප්‍රියංකර නිවුන්හැල්ල කවියාගේ සවැනි කවි එකතුව. එක්තරා ආකාරයකින් මේ ග්‍රන්ථ නාමයම ඇතුළු ගැබ කවි හැඩරුව ඇද පෙන්වනවා. කවියා මේ කියන්නේ ඔහුට දුරින් තිබෙන, ඔහුගේ ස්පර්ශීය සීමාවෙන් එපිට…

ඒ ලිවීම මාව නිවා දැමුවා – නිර්මාණී
අවකාශය නවතම

ඒ ලිවීම මාව නිවා දැමුවා – නිර්මාණී

මට හිතෙන විදියට අපිට ජීවිතේදි එන ප්‍රශ්නවලට මුහුණ දීම යම්තාක් දුරකට පහසු කිරීම වෙනුවෙන්, පුහුණු කරන්න පුළුවන් විශේෂ ක්‍රම දෙකක් තියෙනවා. එකක් තමයි අපිට ගැටෙන්න වෙන ප්‍රශ්නය Generalize (සමාන්‍යකරණය) කරන එක. අනික් විදිය තමයි ඒ…

කන බිසව් ගල් ගේ සොයාගිය දුෂ්කර ගමන
අවකාශය නවතම

කන බිසව් ගල් ගේ සොයාගිය දුෂ්කර ගමන

යාල දෙස් විදෙස් සංචා­ර­ක­යන්ගේ සිත්හි ජනිත කරන්නේ සහ සිහි­පත් කර­වන්නේ අලි - කොටි - වලස් ආදී වියළි කලා­පීය වන­පෙ­තක් තුළදී දැකිය හැකි වන ­ස­තුන් පිළි­බඳ වූ සිතු­ව­මකි. ඒ සැබෑ­වක් වුවත් පල­ටු­පා­නින් යාල වන­පෙත වෙත පිවි­සී­මට…

බීර සුවඳැති හාදු ගැන…!
අවකාශය නවතම

බීර සුවඳැති හාදු ගැන…!

"බීර සුවඳැති හාදු" කෝඩුකාර නවකතාකරුවෙක්ගෙන් බලාපොරොත්තු නොවිය හැකි මට්ටමේ නවකතාවක් යැයි කීවාට වරදක් නැත. තවත් ලෙසකින් කිවතොත් "බීර සුවඳැති හාදු" නවකතාකරණයට හාහා පුරා කියා පා තබන්නෙකුගෙන් බලාපොරොත්තු විය හැකි ප්‍රශස්ථම මට්ටමේ නවකතාවක් වේ. එනිසාම මට…

ලොව විශාලතම මිනිස් මොළ එකතුව…!
අවකාශය නවතම

ලොව විශාලතම මිනිස් මොළ එකතුව…!

ඩෙන්මාර්කයේ ඔඩෙන්ස් විශ්ව විද්‍යාලයේ බිම් මහලේ බිත්ති මත ගණන් කළ නොහැකි රාක්ක පෙළ ගැසී ඇති අතර, එය ලොව විශාලතම මොළ එකතුව ලෙස සැලකේ. මිනිස් මොල 9,479 ක් ඇති අතර, ඒවා 1980 දශකය දක්වා දශක හතරක…

මීනා, ඔබේ මරණයට සුබ පැතුම් – නර්ගීස් දත්
අවකාශය නවතම

මීනා, ඔබේ මරණයට සුබ පැතුම් – නර්ගීස් දත්

සුබ උපන්දිනක්..! විවාහයට සුබ පැතුම්.. සුබ දීවාලි උත්සවයක් ඊද් මුබාරක් මෙවැනි සුබපැතුම් රාශියක් මට ද ලැබී ඇත. මා ද එසේ සුබ පතා ඇත. එහෙත්, ඔබේ මරණයට සුබපැතුම්...! එය මා විසින් කිසිවෙකුට කියා හෝ කිසිවෙක් මා…

සමනල කවුළු තටු
අවකාශය නවතම

සමනල කවුළු තටු

-ඩිල්ශානි චතුරිකා දාබරේ- සංස්කෘතික සහ සාහිත්‍යයික මූලමණ්ඩල ඇසුරු කරමින් ද ඒ පරාමිතීන් බිඳහෙළා නව අදහස් මතුකරමින් ද යන මේ ආකාර දෙකෙහි ම එකතුවක් ලෙස කලා නිර්මාණවල අත්තිවාරම් තැනීම සාධනීය දෙයකි. ඉපැරණි සාහිත්‍ය කියැවීම හොඳ නැතැයි…

මෑ රසයි …!
අවකාශය නවතම

මෑ රසයි …!

-කේ. සංජීව- ගඟ අයිනේ වැලි මඩ එකට කැලතිලා තැම්පත් වුණ පොළවේ යකෙක් වගේ අහස අල්ලන්න උඩ පනින වැල් ගොමුවක් තමයි මෑ. මෑ ලතාව ලතාවකට ඔහොක් කරන් කොක්ක ගහන්න බලන් ඉන්නකොට ඉස්සර අපේ අම්මා ටකස් ගාලා…

කලං…!
අවකාශය නවතම

කලං…!

රූපවාහිනියවත් අන්තර්ජාලයවත් නොතිබුනු සමයක අපේ ගැටවර විය ගෙවී ගියේය. එකල සිනමා නළුවා හා නිළිය යනු අධිනිශ්චය වූ චරිතයන්ය. කඩවසම් බව හා රූමත් බව පිළිබඳ යෙදුම් හා උදාහරණ සැකසී තිබුණේ ඔවුන් වටාය. අපේ කාලයේ විජය හා…

විශාල දේශාටන ගැන සිහින දකිමු….!
අවකාශය නවතම

විශාල දේශාටන ගැන සිහින දකිමු….!

-මහේෂ් හපුගොඩ- මිරිහාන කියන්නේ ලංකාවේ හැටියට ලොකු ඇරඹුමක ආරම්බයක්. ඒ කියන්නේ පටන්ගැන්මක පටන් ගැනීමක් (begin to begin). ඊයේ පිරිසක් ගිහිල්ල ඒ ඓතිහාසික ලාංකික නිමේෂය සමරන්න උත්සාහ කරලා තියනවා. මේ දවස්වල පුරුදු පරිදි එවන් මිනිස් එකතුවීම්…

නිර්භයව කවි ලියූ මායා
අවකාශය නවතම

නිර්භයව කවි ලියූ මායා

-ඩිල්ශානි චතුරිකා දාබරේ- නිර්භයව කවි ලියූ ඇමරිකානු කිවිඳියක වූ මායා ඇන්ජලෝගේ කවි මා කියවා තිබුණේ, තනි තනි කවි හැටියට සහ කල්පනා ඇම්බ්‍රෝස් විසින් 'බූන්දිය'ට කළ පරිවර්තන විදියට යි. ඒත් සීමිත පමණකින්. මට ක්ෂණික මතකෙට එන්නෙ,…

ආදරය ඉදිරියේ ඔබට ෆුජී කන්ද වෙන්න පුළුවන් ද?
අවකාශය නවතම

ආදරය ඉදිරියේ ඔබට ෆුජී කන්ද වෙන්න පුළුවන් ද?

-මහේෂ් හපුගොඩ- 'උදය වලාකුළු' කෙටි කතාවේ යසුනරි කවබත උත්සාහ කරන්නේ තරුණ වියට එළඹෙමින් ඉන්න ශිෂ්‍යාවක්ගේ දර්පණ අවදිය (mirror stage) එයාටම තේරුම් ගන්න ඉඩ හසර හදන එක. අලුත ඉස්කෝලෙට ආපු කිකුයි මිස් කියන ගුරුවරී ගොඩක් ලස්සන…

මා වවුලන් රෑ පුරාම රංචු ගැසීලා කජු ගස් යට කජු වැහි වැහැලා..!
අවකාශය නවතම

මා වවුලන් රෑ පුරාම රංචු ගැසීලා කජු ගස් යට කජු වැහි වැහැලා..!

-කේ. සංජීව- අලුත් අවුරුද්ද කිට්ටු කියන්නේ අපි කජු පුහුලම් ගිලලා මට්ටු මට්ටු කාලේ. රත්නපුරේ කියන්නේ ඉස්සර කජු ඕසෙට. ඇත්තටම අපි අවුරුද්දට කජු එකතුකරලා විකුණලා බූරු ගහන්න කැටගහන්න නොම්බර අදින්න සල්ලි එකතු කරගන්නවා. අපිට තියෙන්නේ එහෙව්…

ඒ පොතට මා වෙත එන්න මඟ කියා දුන්නාට ස්තුතියි ..!
අවකාශය නවතම

ඒ පොතට මා වෙත එන්න මඟ කියා දුන්නාට ස්තුතියි ..!

-හිල්මි සුපුන්- "කැෆ්කියානු වංකගිරිය සහ තවත් සංචාරක කවි" (සනත් බාලසූරිය) - මේ කවි පොත පිළිබඳ ඉඟිය ලැබෙන්නේ 2019 ජනවාරි මාසේ 19 වැනිදා මගේ කුළුඳුල් කාව්‍ය සංග්‍රහය "නයිස් කෑවා මතක නැතිලු" එළිදක්වපු දිනයේ අදහස් දැක් වූ…

පුබුදුගේ තරඟය අද…!
අවකාශය නවතම

පුබුදුගේ තරඟය අද…!

-රංජන් පරණවිතාන- පුබුදු දසනායක කලක් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් පිලේ කඩුලු රකින්නා විය. ඉන්පසු ඔහු ක්‍රීඩා කළ බ්ලූම්ෆීල්ඩ් කණ්ඩායමේම පුහුණුකරු ලෙස කටයුතු කරමින් තම පුහුණු දිවිය ඇරඹීය. එම අවදියේම මා සෙබස්තියනයිට්ස් කණ්ඩායම පුහුණු කරන ලදී. පසු…

පිලිප් කුමරු සහ සනත් අයියා
අවකාශය නවතම

පිලිප් කුමරු සහ සනත් අයියා

-සමන් ආතාවුදහෙට්ටි- ඒ 1981 ඔක්තෝබර මාසය යි. ගුවන් විදුලියේ අපි බරපතල වැඩ කන්දරාවක පැටලී සිටියෙමු. එවක මා සේවය කළ ක්‍රීඩා අංශයේ වැඩ රාජකාරිවලට අමතරව ඒ වැඩ මට පැවරූයේ සිංහල වැඩසටහන් පාලක ලෙස කටයුතු කළ තිලක…

ඇය අමරණීයයි…!
අවකාශය නවතම

ඇය අමරණීයයි…!

-මහේෂ් හපුගොඩ- පෙරදිග බෞද්ධ අපි මිනිස් පැවැත්ම නිවනින් අවසන් වෙනවා කියල හිතනවා වගේම බටහිර ඉස්සර ඉඳන්ම විශ්වාස කරපු දෙයක් තමයි අමරණීය බව කියන එක. ඒ කියන්නේ අපි ජීවත් වෙන කාලය ඇතුලෙම කරන යම් යම් දේවල්…