මැකියාවෙලිගේ බල දේශපාලන සංකල්ප මොහොතකට අමතක කළහොත් දේශපාලනය යනු බලය සඳහා වන තරඟයකට වඩා වැඩියමකි. එය ශිල්පයකි, කලාවකි සහ සියල්ලටම වඩා අරමුණක් සහ නිරවද්‍යතාවයකින් යුතුව මෙහෙයවීමේ වගකීමකි. වෘත්තීය දේශපාලනඥයා යනු අභිලාෂයෙන් පමණක් නොව විශ්වාසය ඇති කරන, මිනිසුන් එක්සත් කරන සහ කල්පවත්නා වෙනසකට මග පාදන වටිනාකම්වලින් ද හැඩගැසුණු දුර්ලභ පුරාවිද්‍යායෙකි. ඉතිහාසය පුරාවට, ඇතැම් දේශපාලන චරිත උසස් ගුණාංග මූර්තිමත් කරන වෘත්තීයභාවයේ ආදර්ශයන් විරාජමාන කර ඇත.
වෘත්තීය දේශපාලනයේ හදවත වන්නේ දැක්මයි. බලගතු අනාගතයක් ප්‍රකාශ කිරීමට නායකයෙකුට ඇති හැකියාව ඔවුන්ගේ ආධාරකරුවන් දිරිමත් කරන අතර වියුක්ත ඉලක්ක ක්‍රියාකාරී මෙහෙයුම් බවට පරිවර්තනය කරයි. වින්ස්ටන් චර්චිල් පිළිබඳව සලකා බලන්න, දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී ඔහුගේ අධිෂ්ඨානශීලී දැක්ම, පැවැත්මේ තර්ජනය හමුවේ බ්‍රිතාන්‍යය පමණක් නොව ලෝකයම ඒකරාශී කළේය. චර්චිල් වැනි වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු අන් අයට තවමත් නොපෙනෙන හැකියාවන් පරිකල්පනය කිරීමට නිර්භීත වන පැහැදිලි විශ්වාසයෙන් හෙබි නායකයන්ය.
වෘත්තීයභාවයේ දෙවන කුළුණ වන්නේ අනුවර්තනය වීමේ හැකියාවයි. දිනෙන් දින වෙනස් වන ලෝකයක, දෘඩ මතවාදයන් සහ යල් පැන ගිය උපාය මාර්ග ඉතා පැහැදිලිව අවබෝධ කරගෙන දේශපාලන පරිවර්තන කල යුතුය . හිටපු එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ෆ්‍රෑන්ක්ලින් ඩී. රූස්වෙල්ට් ඔහුගේ නව වැඩසටහන් හරහා අනුවර්තනය වීමේ හැකියාව නිදර්ශනය කළේය. එය මහා අවපාතයක අභියෝගවලට ආමන්ත්‍රණය කිරීම සඳහා පාලනය නැවත පෙළගැස්විම සිදු කළේය. වෘත්තීය දේශපාලකයෙකු වගකීම වන්නේ මූලික මූලධර්ම මත පදනම් වෙමින් නව්‍යකරණය උචිත පරිදි කඩිසරව ක්‍රමවේදය මාරු කිරීමය.
එසේම දේශපාලන නායකත්වය කෙරෙහි විශ්වාසය තැබීමේ පදනම වන්නේ අවංකභාවයයි. නෙල්සන් මැන්ඩෙලාගේ යුක්තිය සඳහා වූ නොසැලෙන කැපවීම, දශක ගණනාවක් (වසර 27ක්) සිරගත කිරීමෙන් පසුව පවා, අඛණ්ඩතාව පක්ෂපාතීත්වය සහ සංහිඳියාව පෝෂණය කරන ආකාරය පෙන්නුම් කලේය. වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු සාරධර්ම ගැන කතා කිරීම පමණක් නොව ඒවා මූර්තිමත් කළ යුතුය. කැළඹිලි සහිත කාලයන් තුළ පහන් තරුවක් ලෙස සේවය කළ යුතුය.
වෘත්තීයභාවයේ තවත් ලක්ෂණයක් වන්නේ සංවේදනයයි. සාර්ථක නායකයින් දේශපාලනය අවසානාත්මකව තේරුම් ගන්නේ මිනිසුන්ට හා මානුෂිකත්වය සම්බන්ධ කර ගනිමින්ය. එවැනි නායකත්වයට සුදුසුම නිදර්ශනයක් වන්නේ ඒබ්‍රහම් ලින්කන්ය. ඔහු “ශ්‍රේෂ්ඨ විමුක්තිදායකයා” ලෙසද ගෞරවයට පාත්‍ර විය. පශ්චාත් සිවිල් යුද්ධයේ ප්‍රතිසන්ධානය සඳහා ඔහුගේ දයානුකම්පිත ප්‍රවේශය ඉතා වැදගත් විය. ඔහුගේ කථා සහ තීරණවලදී ගැඹුරු සංවේදනයක් පෙන්නුම් කළේය. වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු පාලනයේ මානුෂීය මානය හඳුනා ගන්නා අතර, ප්‍රතිපත්ති ඔවුන්ගේ ඡන්දදායකයින්ගේ සජීවී අත්දැකීම් ආමන්ත්‍රණය කරන බවද සහතික කරයි.
තවද ජනකාන්තභාවය ඉලක්ක කර ගනිමින් ජනතාව ආකර්ෂණය කර ගන්නා දේශපාලනඥයන්ද බැහැර කළ නොහැකිය. එයද දේශපාලනයට අත්‍යවශ්‍ය ලක්ෂණයකි. ජෝන් එෆ්. කෙනඩි වැනි චරිත ලෝකය ආකර්ෂණය කළේ ඔවුන්ගේ චමත්කාරය, කථිකත්වය සහ පරම්පරාවකට ආස්වාදයක් ලබා දීමේ හැකියාවෙනි. කෙසේ වෙතත්, ජනකාන්තභාවය යනු හුදෙක් පෙනුම පමණක් නොවේ. එය ජනතාව සමඟ අනුනාද වන අව්‍යාජත්වය, ශක්තිය සහ ශුභවාදී බව ප්‍රක්ෂේපණය කිරීමකි.
එසේම නිහතමානි වෘත්තීය දේශපාලනඥයන් ද කැපී පෙනේ. මහත්මා ගාන්ධි, ඉන්දීය නිදහස් ව්‍යාපාරයකට නායකත්වය දුන්නද, සරල බව සහ සේවය තුළ මුල් බැස ගත්තේය. සැබෑ දේශපාලන වෘත්තීයභාවය යනු මමත්වයේ උගුල් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සහ නායකත්වය අයිතියක් නොවන බව වටහා ගැනීමයි.
උපායමාර්ගික දක්ෂතාවයද තවත් වැදගත් ගුණාංගයකි. වෘත්තීය දේශපාලකයෙකු බලයේ සූක්ෂ්මතාවයන් තේරුම් ගත යුතුය. සභාග ගොඩනඟන්නේ කෙසේද, ගැටුම් කළමනාකරණය කරන්නේ කෙසේද සහ අවස්ථාවන් උපයෝගී කර ගන්නේ කෙසේද යන්න අවබෝධයෙන් කටයතු කළ යුතුය. කීර්තිමත් ජර්මානු චාන්සලර් ඇන්ජෙලා මර්කල් ගේ පාලනය සමයේදි, ඇයගේ ප්‍රායෝගික සහ සැලසුම් සහගත ප්‍රවේශය කැලඹිලි සහිත කාලයන්හිදි රටට ස්ථාවරත්වය ලගා කළේය.
අවසාන වශයෙන්, සැබෑ ලෙසම ජනතාවට සේවය කරන නායකයන් වගවීම ඉහළින්ම පවත්වාගෙන යයි. නවසීලන්තයේ ජසින්ඩා ආර්ඩන් වැනි නායිකාවයන් විනිවිදභාවය සහ වගවිම, අර්බුදවලදී පුරවැසියන් සමඟ විවෘතව අදහස් හුවමාරු කර ගැනීම සහ තීරණ ගැනීම ඉතා සමීපව පවත්වාගෙන ගියේය. ඒ අනුව වෘත්තීය දේශපාලනඥයකු තම බලය ජනිත වන්නේ ජනතාවගේ විශ්වාසය මත බව වටහාගෙන ක්‍රියා කරයි.
දේශපාලන වෘත්තීයාභාවයේ හරය පවතින්නේ මෙම ගතිලක්ෂණ සුසංයෝගීව සහ අව්‍යාජ අනන්‍යතාවයකට ඒකාබද්ධ කිරීම මගිනි. එයට ප්‍රායෝගිකවාදයේ සහ වෙනත් දේශපාලන දර්ශනයන් සංකල්ප වල සියුම් සමතුලිතතාවයන් අවශ්‍ය වේ. මෙම ගුණාංග මූර්තිමත් කරන නායකයින් දේශපාලන ජයග්‍රහණය පමණක් නොව ඉතිහාසය හැඩගස්වන උරුමයන් ද ඉතිරි කරයි.
වෘත්තීය දේශපාලනඥයන් යනු නායකත්වය, දැනුම, බුද්ධිය සහ සහකම්පනය සමාජයේ පොදු යහපත වෙනුවෙන් මෙහෙයවනු ලබන උත්තරීතර ජන කණ්ඩායමකි. චර්චිල්ගේ සිට මැන්ඩෙලා දක්වාත්, මාර්කල්ගේ සිට ජසින්දා දක්වාත් තිබෙන කථා සියල්ල අපට උගන්වන්නේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකුගේ මාවත, බලය ලබා ගැනීමේ ගමනක් පමණක් නොව සේවය කිරීමට, ප්‍රබෝධමත් කිරීමට සහ සමාජ පරිවර්තනයන් කිරීමට ඇති මෙහෙවරක් බවයි.