ශ්‍රී ලංකාවේ පැවතුණු යුධමය ගැටුම් හේතුවෙන් පීඩානයන්ට ලක් වූ උතුරු සහ නැගෙනහිර පළාත්වල ජනතාව ඔවුන්ගේ ආදායම වැඩි කරගෙන තිබුණ ද ඉඩම් ආරවුල් තවමත් ප්‍රධාන අභියෝගයක් වී ඇති බව එක්සත් ජාතීන්ගේ වාර්තාවක සඳහන්ව පවතී.
එක්සත් ජාතීන්ගේ ශ්‍රී ලංකා තිරසාර සංවර්ධන අරමුණු (SDG) අරමුදල් ප්‍රතිඵල වාර්තාව 2024 සඳහන් කරන ආකාරයට 2025 පෙබරවාරි මාසයේදී සිදු කරන ලද ගෘහස්ථ අධීක්ෂණ සමීක්ෂණයකින් හෙළි වූයේ ඉලක්කගත පුද්ගලයන්ගෙන් 80%ක් ආදායම වැඩි කර ඇති බවත් එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ජීවන තත්ත්වයන් මධ්‍යස්ථව වැඩිදියුණු වී ඇති බවත්ය. තවද, නැවත පදිංචි කරන ලද පවුල්වලින් 75%ක් නැවත පදිංචි කිරීමේ ක්‍රියාවලිය කෙරෙහි ඉහළ විශ්වාසයක් ප්‍රකාශ කර ඇත.
වසර පුරා එක්සත් ජාතීන්ගේ අරමුදලේ ප්‍රගතිය සමාලෝචනය කළ වාර්තාවට අනුව අරමුදල හරහා කරන ලද සාමය ගොඩනැගීමේ ආයෝජන, විශේෂයෙන් උතුරු සහ නැගෙනහිර පළාත්වල ගැටුම්වලින් පීඩාවට පත් ප්‍රජාවන් නැවත ඒකාබද්ධ කිරීම සහ යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම සඳහා සහාය වීමේදී තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කළ බව සඳහන් වේ.
ඒ අනුව 2024 දී ලබා දුන් අරමුදල් වලට අනුව ගැටුම්වලින් පීඩාවට පත් ජනතාව නැවත පදිංචි කර නැවත ඒකාබද්ධ කිරීම, ජීවනෝපායන්, නවාතැන්, පොදු සේවා සහ මනෝ සමාජීය සහයෝගය සඳහා ප්‍රවේශය වැඩිදියුණු කර ඇත. ඒ සඳහා ඩොලර් මිලියන 4.6ක වියදමක් දරා ඇති බවට වාර්තා වේ.
2024 වසරේ දී ශ්‍රී ලංකාවේ නැවත පදිංචි කිරීම ආශ්‍රිත වැඩසටහන් සඳහා එක්සත් රාජධානිය විසින් සපයන ලද සහයෝගය සමාලෝචනය කිරීමෙන්, ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරු හා නැගෙනහිර නැවත පදිංචි කරන ලද සරණාගතයන් සහ අභ්‍යන්තරව අවතැන් වූ පුද්ගලයන් දහස් ගණනකගේ ජීවිතවල ධනාත්මක සහ සැළකිව යුතු වෙනසක් ඇති බව තිරසාර සංවර්ධන අරමුණු වාර්තාවේ සටහන් වේ.
කෙසේවෙතත්, වාර්තාවේ සඳහන් වන ආකාරයට ප්‍රවේශය, පාලනය සහ බෙදා හැරීම මත කේන්ද්‍ර කරගත් ඉඩම් ආරවුල් උතුරු සහ නැගෙනහිර පළාත්වල සාමය ගොඩනැගීමට ප්‍රධාන අභියෝගයක් ලෙස පවතින බවයි. ඒ සඳහා බොහෝ විට රාජ්‍යය, හමුදාව සහ පුරාවිද්‍යා, වනජීවී, වන සංරක්ෂණ සහ මහවැලි අධිකාරිය වැනි ආයතන සම්බන්ධ වන බවයි.
2020 සිට 2024 දක්වා කාලය තුළ නැගෙනහිර පළාතේ හඳුනාගෙන ඇති නොවිසඳුණු ඉඩම් ආරවුල් 50ක් ඇති බව එම වාර්තාව සඳහන් කරයි.
ඒ අනුව මෙම වාර්තාව පෙන්වා දෙන ආකාරයට 2009 මැයි මාසයේදී අවසන් වූ වසර 30ක සිවිල් යුද්ධයෙන් පසුව, බොහෝ පවුල් තවමත් අවතැන් වී, ආර්ථික වශයෙන් සහ සමාජීය වශයෙන් අවදානමට ලක්ව සිටින බවයි.
