මිනිස් අස්ථිවලින් හදපු කුෂ් මත්ද්රව්ය කිලෝ 46 ක් සමඟ බ්රිතාන්ය ජාතික තරුණියක් ලංකාවෙදි අත් අඩංගුවට ගන්නවා. ඒ මීට දින කිහිපයකට කලින්. ඇය 21 හැවිරිදි ගුවන් සේවිකාවක් වූ ‘චාලට් මෙියි‘.
ඊට ආසන්න දවසකදි ජෝර්ජියාවෙදි තවත් බ්රිතාන්ය ජාතික දැරියක් අත් අඩංගුවට පත් වෙනවා ඊට සමාන වෙනත් මත්ද්රව්ය කිලෝ 14ක් සමඟ. ඇය 18 හැවිරිදි හෙද සිසුවියක වූ ‘බෙලා මේයි‘.
පහත තියෙන්නෙ ඒ දෙන්නාගෙ ඡායාරූප. මේ මිනිස් අස්ථිවලින් හදන කුෂ්වලට ඇබ්බැහි වූ සියෙරා ලියොන් හි කෙල්ලක් තමයි අනිත් කලු ජාතික ගැහැණු ළමයා.
මේ චාලට් සහ බෙලා අතර තියෙනවා එකම එක පොදු සම්බන්ධයක්. ඒ තමයි මේ දෙන්නාම අදාල මත්ද්රව්ය තොග රැගෙන එකම දවසෙ එකම ගුවන් තොටුපලකින් තමයි ලංකාවට සහ ජෝර්ජියාවට පිටත්වෙලා තියෙන්නෙ. ඒ තායිලන්තයේ ස්වර්ණභූමි ගුවන් තොටුපලින්.
දැන් දෙන්නාම ඉන්නෙ ලංකාවෙ සහ ජෝර්ජියාවෙ බන්ධනාගාරවල රඳවලා. මේ දෙන්නාටම රටවල් දෙකේ නීති අනුව නම් ආයෙ බ්රිතාන්යයට යන්න වෙන්නෙ උපරිම අවුරුදු 15ක් හිරේ ඉඳලා තමයි. ඒ මේ දෙන්නා නීති විරෝධී මත්ද්රව්ය ළඟ තබාගැනීම සහ ප්රවාහනය හෝ ජාවාරම් කිරීම කියන චෝදනාවලට වැරදිකරුවන් උනොත්.
ලංකාවෙදි කුෂ් සම්බන්ධ නීතිය තියෙන්නෙ 1929 අංක 17 දරණ විෂ වර්ග අබිං හා අන්තරායදායක ඖෂධ පනත ඇතුලේ. කුෂ් කියන්නෙ කංසා පැළැටියෙන් නිස්සාරණය කරන සංඝටක අඩංගු දෙයක් හින්දා මේ පනතේ 28 වගන්තියෙන් එවැනි නිෂ්පාදන මෙරටට ආනයනය කිරීම සපුරා තහනම් කරලා තියෙන්නෙ. මෙහි 54 වගන්තිය අනුව මේවා නිෂ්පාදනය, ජාවාරම, ආනයනය හෝ ළඟ තබාගැනීම වරදක්. මේ පනතට අනුව ගංජා කිලෝග්රෑමයක් ළඟ තබාගැනීමේදී අවුරුදු 5ක සිරදඬුවමකුත්, මහා පරිමාණ ලෙස කිලෝග්රෑම් 100ක් ළඟ තබාගත්තොත් නම් අවුරුදු 15ක සිර දඬුවමකුත් ලැබෙන්න පුලුවන්. ඒ වගේම හෙරොයින් ග්රෑම් පහක් හෝ ඊට වැඩි ප්රමාණයක් සන්තකයේ තිබුනොත් ලංකාවෙදි මරණීය දණ්ඩනය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරදඬුවම් දෙනවා.
ඒත් මේ බ්රිතාන්ය තරුණියන්ගෙ කුෂ් කතාවෙ ඇතුල් පැත්තෙ මේ සියල්ලට වඩා ඛේදනීය දේවල් දෙකක් තියෙනවා.
එක තමයි මේ දිනවල බ්රිතාන්යයේ ප්රමුඛ මාධ්ය විසින් කියනවා ලංකාවෙ සහ ජෝර්ජියාවෙ බන්ධනාගාරවල අවම මානව හිමිකම් සහිත තත්ත්වයවත් නැති බව. මේක ඇත්තටම ජාත්යන්තර අපරාධකරුවන්ට අලුත් තත්ත්වයක්. මොකද ඇත්තටම අපේ බන්ධනාගාර කියන්නෙ සෙනඟ පිරී ඉතිරී ගිය, පෞද්ගලිකත්වය අහිමි, කැරලි ගහන, මිනිස්සු මැරෙන තැනක්. ඉතින් චාලට් සහ බෙලා දෙන්නාම ඉන්නෙ ඉතා පහළ ජීවන තත්ත්වයක මේ වෙද්දි. චාලට් කියලා තිබුනා ලංකාවෙ මීගමු බන්ධනාගාරයේදි බාල්දියකින් නාන්න හුරුවීම අපහසු බව. ඒ වගේම දවස් දෙකකින් ඇය කාලා නෑ. කෑමවල මිරිස් වැඩි හින්දා. මුලු බන්ධනාගාරෙටම හිටපු ඉංග්රීසි කතාකල හැකි එකම රැඳවියක ඇයට බිස්කට් පැකට් එකක් දීලා තිබුනා. හැබැයි ජෝර්ජියාවෙ බෙලා ඉන්නෙ ඊටත් වඩා අන්ත තත්ත්වෙක.
දෙවැනි භයානක කතාව තමයි මේ මත්ද්රව්යවල මිනිස් අස්ථි අන්තර්ගත වීම. ඒක පිටුපස තියෙන්නෙ අතිශය කෘෘර සිදුවීම් පෙලක්.
මේ මිනිස් අස්ථි මුහු කරලා හදන කෘත්රිම කුෂ් මත්ද්රව්යය වැඩිපුර ප්රචලිත වෙලා තියෙන්නෙ බටහිර අප්රිකානු කළාපයේ. මේ කලාපයේ තියෙන ප්රමුඛ රටක් වූ සියෙරා ලියොන් හි ජනාධිපතිවරයා වූ ‘ජුලියස් මාඩා‘ පසුගිය අප්රේල් මාසෙදි රටතුළ ජාතික වශයෙන් හදිසි තත්ත්වයක් නිවේදනය කෙරුවා. ඒ මේ කුෂ් මත්ද්රව්ය උවදුරෙන් එක්වරම මිනිස්සු මැරෙන්න පටන්ගත් හින්දා. එරට වෛද්යවරු කියන්නෙ මේ මත්ද්රව්ය නිසා ශරීර ඉන්ද්රියන් අක්රිය වීමක් සිදුවීමෙන් මේ මරණ සිදුවන බව. හැබැයි හදිසි තත්ත්වයට මූලික හේතුවක් උනේ සියෙරා ලියොන් හි තරුණයින් සිය ගණන් රටපුරා තිබුනු සොහොන් බිම් හාරන්න පටන් ගැනීම. ඒ වළදැමූ මිනිස් සිරුරු ගොඩගෙන එහි අස්ථි ගලවා කුෂ් හදන්න. දැන් එරට සොහොන්බිම්වලට විශේෂ පොලිස් ආරක්ෂාවක් දාලා තියෙන්නෙ. මෙහෙම හදපු කුෂ් ලෝකය පුරා බෙදාහැරීමේ ජාලයන් අප්රිකාව පුරා ක්රියාත්මක බවයි වාර්තාකරුවන් කියන්නෙ.
ලංකාවෙදි අහුවුනු චාලට් මහේස්ත්රාත් අධිකරණයේදි කියලා තිබුනා ඇය කලින් දවසෙ බෑග් එක හදලා නයිට් අවුට් එකකට ගිහින් ඇවිත් ලංකාවට එන්න ගුවන්යානයට නැග්ගා මිසක් ආයෙත් බෑග් චෙක් කෙරුවෙ නැති බව. ඇය කියන්නෙ තමන්ගෙ බෑග් එක කවුරුන් හෝ මාරු කරලා කියලා. ඒ කවුද යන්න ඇයට හිතාගන්න පුලුවන් කියලාත් ඇය කියනවා. ජෝර්ජියාවෙදි හසුවුනු බෙලා නම් උසාවියෙදි කරලා තිබුනෙ කිසිම ප්රශ්නයකට පිළිතුරු නොදී නිහඬව හිටපු එක. ඒක නීත්යානුකූල හිමිකමක්. කොහොම උනත් මේ දෙන්නාම අදාල සිදුවීම්වලට පෙර සමාජ මාධ්යයන්වල අතිශය සුඛෝපභෝගී ජීවන රටාවක් පෙන්නුම් කළ අය. සිය පවුල්වලින් දුරස්ව සිටි අය. විශේෂයෙන්ම බෙලා විසින් හෙද සිසුවියකට තිබිය නොහැකි තරම් මුදල් නෝට්ටු ප්රමාණයක් ප්රදර්ශනය කරමින් ටික් ටොක් වීඩියෝ නිර්මාණය කර තිබූ බව කියැවුනා.
දැන් මේ දෙන්නාගෙම ගෙවල්වල අය බ්රිතාන්ය බළධාරීන්ට මේ ප්රශ්නයට මැදිහත්වෙන්න බල කරනවා.
අපි ඉන්නෙ, අප්රිකාවෙ කෙල්ලො කොල්ලො සොහොන් හාරලා මිනිස් අස්ථිවලින් මත්ද්රව්ය හදන ලෝකෙක. ඒවා ආසියාවෙ බැංකොක් වලට එනකන් එනවා. එතැනින් බ්රිතාන්ය ගුවන් සේවිකාවන් හෝ හෙදියන් අතට හිතාමතාම හෝ අත්වැරැද්දෙන් පත්වෙනවා. උන් ඉන්නෙ තාම ටීනේජ් වයසට ආසන්න මායිම්වල. ඒවා ලංකාවට වගේම යුරෝපයේ ජෝජියාවටත් යනවා. මේ හැමදේම පිටුපස නීතිය හඹාගෙන ගියහම ඒ ජීවිතවල හොඳම කාලෙ එකපාරම නතර වෙනවා. කවදාහරි කවුරු හෝ හොයාගත්තොත් මියගිය අස්ථිවලට වඩා ජීවී අස්ථි මේ වැඩේට හොඳයි කියලා? ඒ ගැන හිතනකොට නීතිය ලිලිපුට්ටෙක් බවට පත්වෙනවා.
(ඡායාරූපවල ඉන්නෙ 18 හැවිරිදි බෙලා, 21 හැවිරිදි චාලට් සහ සියෙරා ලියොන් හි මිනිස් අස්ථි අන්තර්ගත කුෂ්වලට ඇබ්බැහි වූ 26 හැවිරිදි සයිනබ්. මේ තුන්දෙනාම ගැහැණු ළමුන්. පෞද්ගලිකත්වයට තවදුරටත් හානියක් නැති නිසයි මේ ඡායාරූප දාන්නෙ. මොකද දැනටමත් වැරැද්දේ වගකීම මේ තරුණ ජීවිතවලින් බොහෝ ඈතට ගිහින් තියෙන්නෙ. ඇත්තටම මේ අය වින්දිතයො)
නුවන් ඉෂාර මහගමගේ